Misverstanden bij rouw

Rouwen doe je pas als iemand dood is
Nee, er is niet alleen verlies door overlijden. Er zijn verschillende soorten verlies, zoals scheiding, verbroken contacten, verlies van werk, van land van herkomst, van je jeugd, van toekomstperspectief of van gezondheid, bij jezelf of je dierbare. Zo is er ook Levend verlies, verlies dat blijft. Alles verandert, maar het wordt vaak niet beter. Bijvoorbeeld je man met dementie die steeds minder op je man lijkt of je kind dat altijd intensieve zorg nodig zal hebben

Na een jaar moet het wel over zijn
Dat hoeft helemaal niet. Ook na vele jaren kan het gemis nog groot zijn. Wel worden op den duur de scherpe kanten minder, maar het leven wordt nooit meer hetzelfde. Rouwen betekent het verlies inweven in je eigen levensverhaal. In die zin duurt rouwen een leven lang

Rouwenden moeten loslaten
Dit klopt niet met de realiteit. Veel nabestaanden zeggen dat ze een blijvende verbinding met de overledene hebben en die band ook als steunend ervaren voor hun rouwproces

Het is niet normaal als je tegen iemand praat die overleden is

Dat is niet zo. Het gevoel dat de ander er nog is kan troosten en helpen bij het maken van de overgang naar een leven zonder de fysieke aanwezigheid van de ander

Om verlies te verwerken moet je er veel over praten
Dat is niet altijd zo voor iedereen. Bij vrouwen blijkt praten vaak te helpen, mannen zoeken het meestal in hard werken, het huis schilderen of sporten. Beide manieren kunnen zinvol zijn

Als je niet huilt heb je geen verdriet
Iedereen gaat op zijn of haar eigen manier om met verlies. Er is geen goed of fout in de rouw. Bovendien bestaan er ook  “stille tranen”; onzichtbare tranen van binnen

Een kind verliezen is erger dan het overlijden van je hoogbejaarde moeder of  werkverlies
Nee, iedereen heeft recht op zijn of haar eigen verlies. Dat is voor die persoon op dat moment erg. Er dient geen concurrentie te zijn wat leed betreft

School of werk hoeven zich niet met verlies en rouw bezig te houden, dat hoort thuis in de privésfeer
Niets is minder waar. Het is gebleken dat leerlingen en werknemers wel degelijk steun ondervinden als er aandacht is voor hun verlies en ook dat ze het gebrek daaraan als pijnlijk ervaren. Aandacht voor rouw werkt beter. Rouw is geen ziekte, maar kan het wel worden als de omgeving de rouw doodzwijgt. Het is niet gemakkelijk, dat is wel waar. Leerkrachten en werkgevers worden geconfronteerd met hun eigen emoties. Bovendien is het in deze tijd op rouwgebied nog vaak pionieren in het omgaan met verlies en rouw, ook in de privésfeer

Als je sterk bent rouw je goed
Nee, niet waar. Ieder rouwt op zijn of haar eigen manier, er is geen goed of fout in de rouw. Er zijn geen regels voor. Zo’n uitspraak zegt meer iets over  de omgeving; die heeft vaak graag dat je het zelf blijkt te redden. Dat is niet kwaad bedoeld. Het heeft te maken met onbekendheid en onhandigheid

Rouwen gaat over emoties, gevoelens 
Dat is zeker waar, maar het is niet de hele waarheid. Gedachten spelen bij rouwen ook een grote rol. Rouwen is emoties verwerken en gedachten bewerken

Bij rouw moet je altijd de fasen van ontkenning, boosheid, enz. in die volgorde doorlopen
Nee, dat is achterhaald. In de nieuwste rouwvisie wordt het duale procesmodel gehanteerd: in de rouw loop je 2 wegen tegelijkertijd: de verlies- en de doorleef/herstelweg.  “Gezond” rouwen betekent je heen en weer bewegen tussen deze twee wegen. Dat hoeft niet fifty-fifty; dat verschilt per persoon. Ieder rouwproces is uniek

 

 

Joke Schippers